ΣΚΟΠΕΛΟΣ
ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ
ΑΓΡΟΤΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ
Σκόπελος Αγροτικά Προϊόντα: Ιστορική Αναδρομή . Είναι μια ιστορία ακόμα, με τη Ροιώ, κόρη του Σταφύλου, που μοιάζει ακριβώς με την ιστορία του Δία και της Δανάης. Η Ροιώ, έγκυος, για να αποφύγει τον θυμό του γέρου της, πήγε στην Εύβοια, γέννησε ένα γιό, τον Ανιο, που έγινε μάντης, έκανε με την Δωρίππη τρεις κόρες Οινώ, Σπερμώ, Ελαίδα κι αυτές προστατεύσανε και μας μάθανε το λάδι τα σιτηρά και το κρασί... (απόσπασμα από το βιβλίο Ελληνική Μυθολογία Νίκος Τσιφόρος)
Τα Σκοπελίτικα προϊόντα
Τα Σκοπελίτικα προϊόντα φημίζονται από πολύ παλιά. Προκειμένου μάλιστα οι Σκοπελίτες να τα μεταφέρουν και εκτός Σκοπέλου σε άλλα μέρη της Ελλάδας και εκτός αυτής, κατασκεύαζαν οι ίδιοι καράβια και τα επάνδρωναν.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η Σκόπελος τον 18ο αιώνα διέθετε 35 καράβια (σε σύνολο 615 όλης της χώρας) ενώ κατείχε μεταξύ των άλλων 27 ναυτικών δήμων την 6η θέση (μετά την Ύδρα με 120 καράβια, τα Ψαρά 60 πλοία, τις Σπέτσες 60 πλοία, το Γαλαξίδι 50 πλοία και την Κρήτη 40 πλοία). Ας σημειωθεί ότι όταν κηρύχθηκε η επανάσταση του 1821, το εμπορικό ναυτικό μετατράπηκε σε επαναστατική δύναμη.
Αγροτικά Προϊόντα σήμερα
Τα προϊόντα λοιπόν της Σκοπέλου πολλά και πολλές και οι νοστιμιές της. Θα βρείτε αρκετά από τα προϊόντα αυτά στο νησί ( τις περισσότερες φορές απευθείας από τους παραγωγούς) και θα μπορέσετε να τα προμηθευτείτε αν το επιθυμείτε. Λειτουργούν επίσης και κάποια καταστήματα με τα προϊόντα απευθείας από τους ιδιοκτήτες όπως πχ του κ. Λεμονή, κα Λένα, Σκοπελίτισσα κα. Κάθε Αύγουστο γίνεται και έκθεση των προϊόντων στο παλαιό λιμάνι.
Το νησί είναι ένας ευλογημένος τόπος που προσφέρει καρπό από κάθε λογής δέντρο, Καστανιές, Συκιές, Αμυγδαλιές, λεμονιές , πορτοκαλιές κα.
Επίσης πράσινα άγρια χόρτα, κρίταμα και τζιτζίραφα , άγρια σπαράγγια και μανιτάρια (προσοχή δεν είναι όλα κατάλληλα για βρώση)
Η θάλασσα προσφέρει φρέσκο ψάρι, καλαμάρια θράψαλα , αστακούς, και κάθε λογής ψάρι.
Η γή της Σκοπέλου προσφέρει απλόχερα πολλά διατροφικά είδη υψηλής αξίας και γεύσης.
Τα βασικά είδη:
Ελαιόλαδο και Ελιές
Οι κάτοικοι του νησιού κάθε χρόνο ή δεύτερο χρόνο ανάλογα με την περιοχή του νησιού, από Νοέμβρη μέχρι Ιανουάριο μαζεύουν τους πολύτιμους καρπούς των ελαιόδεντρων.
Το ελαιόλαδο που παράγεται στα 2 ελαιοτριβεία του νησιού είναι εξαιρετικής ποιότητας και χαμηλής οξύτητας πραγματικά υπέροχο τόσο στη ποιότητα όσο και στη γεύση , το άρωμα και το χρώμα.
Οι Σκοπελίτες σε κάθε σπίτι χρησιμοποιούν τις Ελιές και τις κάνουν πράσινες , με μάραθο , πατητές, με θυμάρι και ξιδάτεςμε ξύδι οι οποίες δεν λείπουν κάθε φορά από το κάθε τραπέζι.
Τα τελευταία χρόνια έχουν οργανωθεί και ξεναγήσεις με σκοπό να γνωρίσει κάποιος βήμα προς βήμα τη διαδικασία παραγωγής Ελαιολάδου όπως επίσης και να δοκιμάσει κάποιος ή και να αγοράσει αν το επιθυμεί το ελαιόλαδο του Ελαιοτριβείου. Το ελαιοτριβείο "Αντωνίου" στη Γλώσσα Σκοπέλου προσφέρει αυτή τη δυνατότητα. Περισσότερα για το Ελαιοτριβείο της οικογένειας Αντωνίου.
Ο Αγροτουριστικός Γυναικείος Συνεταιρισμός της Γλώσσας
Μια όμορφη πρωτοβουλία και δράση ζωής , Ο Αγροτουριστικός Γυναικείος Συνεταιρισμός της Γλώσσας Σκοπέλου συνεχίζει την παράδοση, παρασκευάζοντας παραδοσιακά προϊόντα από υποπροϊόντα του οίνου, όπως μούστο, πετιμέζι, μουσταλευριά και ριτσέλια, αλλά και σκοπελίτικες τυρόπιτες και ψωμί. Το 1999, 24 γυναίκες της Γλώσσας Σκοπέλου αποφάσισαν να ενωθούν και να ιδρύσουν έναν γυναικείο συνεταιρισμό με σκοπό την παρασκευή και προώθηση των τοπικών παραδοσιακών Σκοπελίτικων εδεσμάτων.
Ο συνεταιρισμός παρασκευάζει παραδοσιακά γλυκά : χαμαλιά και ροζέδες (γλυκά που έχουν ως βάση την αμυγδαλόψιχα), γλυκά του κουταλιού (αμύγδαλο, δαμάσκηνο και φρούτων κάθε εποχής), μαρμελάδες και γλυκά ταψιού. Μπορείτε να δείτε και αναλυτικό αφιέρωμα στις Δραστηριότητες.
Το νησί είναι ένας ευλογημένος τόπος που προσφέρει καρπό από κάθε λογής δέντρο, Καστανιές, Συκιές, Αμυγδαλιές, λεμονιές , πορτοκαλιές κα.
Επίσης πράσινα άγρια χόρτα, κρίταμα και τζιτζίραφα , άγρια σπαράγγια και μανιτάρια (προσοχή δεν είναι όλα κατάλληλα για βρώση)
Η θάλασσα προσφέρει φρέσκο ψάρι, καλαμάρια θράψαλα , αστακούς, και κάθε λογής ψάρι.
Τα Δαμάσκηνα Σκοπέλου
Τα περίφημα δαμάσκηνα Σκοπέλου ήταν περιζήτητα μέχρι τότε που πλημμύρισαν την αγορά φθηνότερα και μάλιστα τύπου Σκοπέλου που παράγονται αλλού ή εισάγονται. Είναι λυπηρό που σήμερα λόγω της τουριστικής ανάπτυξης τα Δαμάσκηνα της Σκοπέλου πέρασαν στο περιθώριο αφού λίγοι ασχολούνται πλέον με την παραγωγή τους.
Ευτυχώς το τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι κάτοικοι του νησιού ασχολούνται με την παραγωγή των Δαμάσκηνων .
Τα δαμάσκηνα Σκοπέλου διακρίνονται σε τρία είδη: το αυγάτο , το ξινό καθώς και στη φημισμένη γαλλική ποικιλία, η οποία μεταφέρθηκε στο νησί κρυμμένη μέσα σε μία πατάτα.
Τα περίφημα Δαμάσκηνα τα οποία χρησιμοποιούνται είτε φρέσκα είτε ξερά για μαγειρική αλλά τρώγονται ακόμη και μη μαγειρεμένα. Τα κίτρινα δαμάσκηνα τα χρησιμοποιούν οι κάτοικοι για το Γλυκό " Αυγάτο " σε γλυκά του κουταλιού και και για μαρμελάδες. Το ξινό δαμάσκηνο το χρησιμοποιούν οι κάτοικοι για μαρμελάδα αλλά και στο μαγείρεμα και σε μαρμελάδες.
Στη Σκόπελο, θα συναντήσετε τα δαμάσκηνα παντού: μαζί με το μαγειρεμένο κρέας, στα επιδόρπια, αποξηραμένα στους φούρνους και τους συνεταιρισμούς, καθώς και σε λικέρ.
Το μέλι Σκοπέλου
Στο νησί παραγωγοί δημιουργούν το δικό τους μέλι, εξαιρετικής ποιότητας και γεύσης.
Η χαλέπιος πεύκη και η βιοποικιλότητα του νησιού το καθαρό περιβάλλον και άλλοι παράγοντες δημιουργούν όλες τις απαραίτητες συνθήκες για τα παραπάνω.
Το μέλι Σταματίου είναι ένα από τα παραδοσιακά προϊόντα του νησιού με παράδοση από το 1953. Υπάρχουν στο νησί πολλοί ιδιώτες που παράγουν καταπληκτικό μέλι.
Η τυρόπιτα Σκοπέλου
Η τυρόπιτα Σκοπέλου, με το χαρακτηριστικό σχήμα της στριφτή, με κατσικίσια φέτα αλλά τα τελευταία χρόνια και σε άλλες γεύσεις όπως χόρτα κα.
Υπάρχουν στο νησί μικρές οικογενειακές βιοτεχνίες (πχ Οικογένεια Ραντιστή) που προμηθεύουν τα εστιατόρια και τις καφετέριες του νησιού, τα μάρκετ και θα την βρείτε εύκολα.
Την καλύτερη της εκδοχή θα την συναντήσετε στον Μιχάλη ο οποίος θα την παρασκευάσει για εσάς εκείνη τη στιγμή σε διάφορες γεύσεις.
Σημασία για να γευτείτε μια νόστιμη τυρόπιτα έχει και το ελαιόλαδο που θα τηγανιστεί.
Σαπούνι
Τα μυστικά της παραγωγής ενός χειροποίητου, παραδοσιακού και φυσικού σαπουνιού κρύβονται στις ρίζες του τόπου και των ανθρώπων που δημιούργησαν και είδαν το αποτέλεσμα και την ομορφιά πάνω σε ένα τέτοιο ξεχωριστό προϊόν.
Η παράδοση της οικογένειας Γρυπιώτη άρχισε όταν ο Στέλιος Γρυπιώτης (Παππούς του σημερινού, εκπροσώπου της τρίτης γενιάς της οικογένειας) με βάση τη Σκόπελο, επισκεπτόταν μαζί με τον γιό του, τις υπόλοιπες Σποράδες (Σκιάθο, Αλόννησο) δημιουργώντας επί τόπου χειροποίητο σαπούνι, από 100% ελαιόλαδο, με την μέθοδο του βρασμού.
100% Ελληνικό προϊόν, παράγεται και συσκευάζεται στη Σκόπελο χειροποίητα και παραδοσιακά με την ίδια φροντίδα από το 1914.
Σκοπελίτικα Γλυκά
Το δαμάσκηνο ( γλυκό αυγάτο, σοκολατάκια με δαμάσκηνο ), το αμύγδαλο (αμυγδαλωτά, χαμαλιά, ροζέδες), υπέροχα γλυκά του κουταλιού ( με βύσσινο, κυδώνι, περγαμόντο, λεμόνια , πορτοκάλια κα
Μυζήθρες και Φέτα
Εξαιρετικής ποιότητας μυζήθρες και κατσικίσια φέτα. Ρωτήστε τους ντόπιους η ρωτήστε μας για να σας πουμε από που θα τις προμηθευτείτε. Το Σκοπελίτικο κατσικίσιο τυρί, φέτα, αποτελεί το πιο βασικό συστατικό της τυρόπιτας Σκοπέλου.
Κρασί
Κατά την αρχαιότητα φημιζόταν για το κρασί της (Πεπαρήθιος οίνος , Πεπάρηθος το αρχαίο όνομα του νησιού). Δυστυχώς όμως την δεκαετία του 40 υπήρξε αφανισμός των αμπελιών από την επιδημία της φυλλοξέρας . Η αμπελουργία και η οινοποιία εμφανίζει ευτυχώς σημάδια ανάκαμψης, καθώς αρκετοί ντόπιοι αρχίζουν ξανά και καλλιεργούν τα δικά τους αμπέλια και παράγουν το δικό τους κρασί.
