top of page

ΣΚΟΠΕΛΟΣ 
ΝΕΟΤΕΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ 

Η κοινωνική διάρθρωση της Σκοπέλου ,που υπήρχε στα χρόνια της τουρκοκρατίας, επηρέασε άμεσα τα ήθη και τα έθιμα και διαμόρφωσε σε ένα βαθμό την ιδιαιτερότητα του λαϊκού της πολιτισμού.

Στο νησί υπήρχε έντονος διαχωρισμός των κοινωνικών τάξεων. Άρχουσα τάξη ήταν οι μεγαλοκτηματίες και οι καραβοκύρηδες του νησιού. Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού το αποτελούσαν μικροκαλλιεργητές, εργάτες και ναυτικοί.

Η κοινωνική αυτή διάρθρωση δεν άλλαξε μετά την Επανάσταση. Στο δεύτερο μισό του 19ου αι. αλλά και στο πρώτο μισό του 20ου, υπήρξε μεγάλο μεταναστευτικό ρεύμα προς την Αμερική, τη Ρουμανία και τη Ρωσία, λόγω της φτώχειας που μάστιζε τα νησιά των Β. Σποράδων και τη Σκόπελο βέβαια.

Στους Βαλκανικούς αγώνες και στη μικρασιατική εκστρατεία που ακολούθησε και που κατέληξε σε τραγωδία, η Γλώσσα και γενικότερα η περιοχή με τα στρατευμένα παιδιά της, υπήρξε παρούσα και κατέθεσε το δικό της φόρο αίματος. Δεκαπέντε Γλωσσιώτες έχασαν τη ζωή τους στη δεκαετία 1912-1922.

 

Το ίδιο θα συμβεί και στον Ελληνοϊταλικό και Ελληνογερμανικό πόλεμο του 1940 - 1941. Εκτός αυτών που έπεσαν στο μέτωπο ή πέθαναν από τα τραύματα, υπήρξαν και αρκετοί που γύρισαν ανάπηροι στο νησί.

Το 1940, μια τρομερή επιδημία φυλλοξήρας κατέστρεψε για πάντα τα περίφημα αμπέλια του νησιού.

Στον πρώτο χρόνο της ιταλογερμανικής κατοχής, η Γλώσσα έγινε καταφύγιο για πολλούς από τους άνδρες του Συμμαχικού Εκστρατευτικού Σώματος, μετά την εισβολή των Γερμανών στην Ελλάδα το 1941. Ήταν τα συμμαχικά τμήματα που έπιασαν τα περάσματα του Ολύμπου, προκειμένου να καλύψουν κατά την αποχώρησή τους από τη Μακεδονία, το Συμμαχικό Εκστρατευτικό σώμα.

Οι άνδρες αυτοί, αποκομμένοι εν συνεχεία από τις μονάδες τους και για να αποφύγουν την αιχμαλωσία, κρύφτηκαν στον Όλυμπο, πέρασαν κατά ομάδες στο Πήλιο και από εκει κατέφυγαν στις Σποράδες, όπου πίστευαν ότι θα βρουν τρόπο να περάσουν στα τουρκικά παράλια και στη συνέχεια στη Μέση Ανατολή. Αυτοί οι άνδρες βρήκαν κατ΄αρχήν στέγη και τροφή που τους προσέφεραν απλόχερα οι κάτοικοι, και κατόπιν έπρεπε να βρεθούν καΐκια για τη μεταφορά τους.

Τους πρώτους που έφτασαν στο Λουτράκι, περίπου εκατό αξιωματικούς και οπλίτες, τους έκρυψαν στα εξοχικά καλύβια και με ένα γλωσσιώτικο καράβι το Αλμπέρτα τους προώθησαν προς την Τουρκία. Όσοι έφταναν στο νησί τους αναλάμβανε μια ομάδα που είχε δημιουργηθεί στη Γλώσσα, για να τους κατανέμει σε διάφορα καλύβια και να τους τροφοδοτεί, για όσο καιρό θα έμεναν στο νησί και στη συνέχεια σε συνεννόηση με τη Σκόπελο και τη Σκιάθο, φρόντιζαν για τη μεταφορά τους.

Το 1965 ο μεγάλος σεισμός επηρέασε πολύ σημαντικά την ζωή των κατοίκων, υπήρξαν σημαντικές ζημιές σε αρκετά ιστορικά κτήρια και μετακινήσεις κατοίκων απο το Παλαιό Κλήμα στο Νέο Κλήμα.

Από τη δεκαετία του 80 κυρίως και μετά, αρχίζει η τουριστική ανάπτυξη της Σκοπέλου. Νέοι άνθρωποι παρακινήθηκαν στο να μείνουν στο νησί και πολλοί άλλοι να επιστρέψουν από τα αστικά κέντρα και το εξωτερικό, ιδιαίτερα μάλιστα τους καλοκαιρινούς μήνες.

Στα σύγχρονα χρόνια η Σκόπελος εξακολουθεί να παρουσιάζει επίσης, θαυμαστό πολιτισμό οι θρύλοι και η πλούσια λαϊκή της παράδοση , τα ιστορικά και καλλιτεχνικά μνημεία, τα κάστρα και τα μοναστήρια, οι εκκλησίες με τα περίφημα τέμπλα, οι ντόπιοι καλλιτέχνες που εξακολουθούν να δημιουργούν μοναδικά κομψοτεχνήματα.

Οι κάτοικοι της Σκοπέλου ασχολούνταν και συνεχίζουν να ασχολούνται με την ναυπηγική τέχνη, την επεξεργασία του ξύλου καθώς και την κεραμική. Παλιότερα λειτουργούσαν ναυπηγεία στη Σκόπελο και το νησί κατά τη διάρκεια της Επανάστασης προσέφερε για τον αγώνα 35 εμπορικά πλοία. Επίσης ασχολούνταν με την υφαντική τέχνη και είναι περίφημες οι Σκοπελίτικες παραδοσιακές φορεσιές.

Τα μαχαίρια της Σκοπέλου είναι επίσης πολύ γνωστά και στις λαβές τους είναι χαραγμένες λαϊκές στιχομυθίες.

Ας ανακαλύψουμε το νησί και ας νιώσουμε το παρελθόν του ώστε να κατανοήσουμε καλύτερα το σήμερα και το αύριο αυτού του τόπου.

Σκόπελος γραμματόσημο 1967 ΕΛΤΑ
bottom of page